خوانش بیش‌متنی لوگوی شرکت بورس اوراق بهادار تهران

دوره 4، شماره 44، اسفند 1401، صفحات 55 - 62

نویسندگان : حامد بقال بهتاش *

چکیده :
یکی از شیوه‌هایی که مؤلفان گرافیکی به خلق لوگو می‌پردازند، استفاده از آثار غنی تاریخی و اساطیری است. این آثار به جهت پارادایم‌های گفتمانی-سیاسی حائز معنامندی به خصوصی هستند. یکی از نمونه‌های موفق این شیوه از آفرینش متونِ گرافیکی، لوگوی شرکت بورس اوراق بهادار تهران است. مقالۀ حاضر بر آن است که با استعانت از رویکرد بیش‌متنی ژنت به خوانش این پیکرۀ مطالعاتی از طریق حرکت میان روابط متون بپردازد و معانی متکثر آن‌ را انکشاف نماید. همچنین پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که لوگوی شرکت بورس اوراق بهادار تهران، بر اساس روابط بینامتنی چه معانی پنهان و ضمنی را در خود استتار کرده است؟ در راستای پاسخ به این پرسش که داده‌های آن از طریق منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی گردآوری شده و به روش توصیفی-تحلیلی و کیفی مورد تجزیه و تحلیل گرفته، پس از تشریح آرای ژرار ژنت در باب ترامتنیت، لوگوی شرکت بورس اوراق بهادار تهران تحت خوانش بیش‌متنی قرار گرفت. بر اساس تشریح روابط بیش‌متنیِ عناصر تشکیل‌دهندۀ متون مبرهن شد که لوگوی این شرکت، متنی بینانشانه‌ای است. عناصر به‌کاررفته در این پیکرۀ مطالعاتی، حول محور مفاهیمی به‌مانند «کیهانی» و «آرمانی» می‌چرخد. از جهتی دیگر، رهگیری روابط بیش‌متنی در این لوگو مبیّن گزینش این پیش‌متن برای استفاده در لوگوی شرکت بورس اوراق بهادار بوده که می‌توان آن را به جهت القای احساس امنیت و ارائۀ تضمین‌های آرمانی و کیهانی برای حُسن انجام تعهدات اقتصادی، انتفاع و بهره‌وری در حوزۀ اقتصاد، مسائل کلان مالی و همچنین باروری اقتصادی و پولی توسط این شرکت عنوان کرد.

کلمات کلیدی :
درفش مدور، لوگو، بورس اوراق بهادار، بیش‌متنیت، ژرار ژنت، معنا.