نگاهي ادبي و تاريخي به نقش و جايگاه يعقوبي در تاريخ نگاري

دوره 5، شماره 45، فروردین 1402، صفحات 64 - 72

نویسندگان : امید روستا *

چکیده :
نگارش در باب تاریخ توسط مورخان مسلمان گوناگون صورت گرفته است ،اما مورخانی مانند یعقوبی در این زمینه فتح طریق کرده اند. یعقوبی با به کارگیری مولفه های خاص و گاه کم نظیر ،مسیر نگارش تاریخ ،و به عبارتی نوع نگاه به تاریخ را عوض کرد .وی از تاریخ نقلی صرف فاصله گرفت و عقلانیت و تحلیل را چاشنی آن می کند این خلاقیت و نگاه تازه سبب شد تا مورخانی مانند مسعودی همین شیوه را در پیش بگیرند.برای اولین بار این یعقوبی بود که به نگارش تاریخ عالم به صورت عمومی و جهانی دست زد و به ملل دیگر هم توجه کرد.همچنین با بهره گیری از دانش های کمک یار در تاریخ مانند جغرافیا به پیوند این علم با تاریخ سبب شد تا دیگرمورخان در دوره های بعد علاوه بر جغرافیا، از علوم کمکی دیگری نیز بهره گیرند. وجود چنین مولفه هایی در تاریخ یعقوبی نگارنده را بر آن می دارد تا در این مقال با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی و نیز با بهره گیری از شیوه توصیفی-تحلیلی در صدد شناخت موضوعاتی همچون زندگانی وی و تاثیر محیط تربیتی مورخ در شکل گیری اندیشه تاریخی او و همچنین بینش و روش مورخ و نمود آن در تالیفاتش را از این زاویه مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم.

کلمات کلیدی :
یعقوبی، تاریخ یعقوبی، البلدان، مشاکله الناس