انسان هوشمند بر خلاف ساير موجودات از نوعي جهان¬بيني برخوردار است که تحت تأثیر شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، اقلیمی و مسائل ديني- اعتقادي حاکم بر جامعه‌ای است که بر حسب توانايي ذهني، حوادث طبيعي و انساني زمانه خود به برخي سوالات، آمال و آرزوها در قالب مقولاتی چون فلسفه، اسطوره، حماسه آباء و اجدادی، باور، سنت‌های اجتماعی و روایت های عامیانه پاسخ مي¬دهد. روایات عاميانه، از عناصر اصلی تشکیل¬دهنده فرهنگ عاميانه(فولکلور) هستند که مطالعۀ آن¬ها در شناخت ذهن مردم و جوامع آفریننده و نقل¬کنندۀ این روایات سهم بسزایی دارد. اين قسم از روايات از منشاء تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی برخوردار هستند که ضمن شکل¬گيري مفهوم هویت فرهنگي محلات، تنظیم روابط اهالی محلات، تشویق به همکاری و تشریک مساعی ساکنان این محلات در جهت پیشبرد نیازهای اقتصادی و اجتماعی محله، و نیز تنظیم رابطۀ محلات مختلف با یکدیگر به صورت ناخودآگاه منجر به شکل¬گيري مفهوم هويت اجتماعي در انسان مي¬گردد. پژوهش حاضر با تکیه بر مصاحبه و بررسی¬های میدانی و همچنین مطالعات کتابخانه¬ای و با توجّه به ثبت بافت تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی، می¬کوشد تا ضمن شناسايي و تدوين روایات مرتبط با آثار و ابنیۀ بافت تاریخی یزد با منشاء تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی، تأثير آنها در شکل گيري مفاهيم هویت فردي- اجتماعی، فرهنگي محلات و حفظ اصالت و هويت ميراث ملموس و ناملموس فرهنگي جامعه محلي را مورد بررسي قرار مي¬دهد که در جهت تداوم حافظه تاريخي جامعه موثر خواهد بود.

فولکلور( فرهنگ عاميانه) روايات شفاهي هويت فرهنگي اجتماعي بافت تاريخي يزد