دوره 7، شماره 69، فروردین 1404، صفحات 66 - 91

نویسندگان : طاهره فعلی* ¹ ، سیدمحمود رضایتی ²

چکیده :
چشمه‌های آب گرم دهلران یکی از جاذبه‌های طبیعی و درمانی استان ایلام در غرب ایران به شمار می‌روند. اثرات منفی بالایی نیز دارند، به ویژه برای وسایل الکترونیکی، تجهیزات سطح شهر و حتی بیمارستان‌ها. ترکیبات معدنی موجود در این آب‌ها می‌توانند به مرور زمان باعث خوردگی و آسیب به تجهیزات حساس و الکترونیکی شوند. این موضوع نگرانی‌هایی را در زمینه نگهداری و حفظ عملکرد تجهیزات به وجود آورده است. در این مقاله به بررسی روش های مختلف جذب گوگرد چشمه ها پرداخته شده است که به عنوان بزرگترین معضل سطح شهرستان دهلران مطرح شده است. از این رو با استفاده از دستگاه های مختلف اندازه گیری میزان ترکیبات موجود در چشمه ها به نتایج فوق العاده ای پس از انجام روش های مختلف برای حذف مرکاپتان ها به روش کربن فعال رسیدیم که با کمترین هزینه بیشترین جذب را داشت.جهت حذف مرکاپتان هایی موجود در آب چشمه های مورد بررسی با استفاده از کربن فعال به میزان 90 درصد دست یافتیم. مرکپتان‌ها (تیول‌ها) ترکیبات فرار و بسیار واکنش‌پذیری هستند که به خاطر بوی ناخوشایندشان شناخته شده‌اند. متیل مرکاپتان (CH3SH) یکی از منابع طبیعی گوگرد است که به جو منتشر می‌شود. این یک گاز بودار با سمیت قابل توجه و آستانه بوی بسیار پایین (به اندازه یک قسمت در ۵×۱۰۱۰ قسمت) است. محدودیت مواجهه شغلی برای CH3SH برابر با 5/0 ppm است که معادل حدود 9/0 mg/m³ می‌باشد.

کلمات کلیدی :
مرکاپتان، چشمه آب گرم، کربن فعال، جذب، آلودگی آب.